Değerli Denizsever Dostlar,

Kendi teknenizle veya kiraladığınız bir tekne ile seyire çıkmadan önce mutlaka teknenizi tanımaya özen gösterin. Yılda bir veya iki kez kiralık tekne ile seyre çıkan kaptanlarımız ne demek istediğimiz daha iyi anlayacaklardır. Sahip olduğunuz teknenizle seyre çıktığınızda tüm özelliklerini, teknik donanımlarını ve yeteneklerini tanıdığınız için daha rahat olursunuz. Tabiki gerekli bakım ve özeni gösterdiğinizi düşünüyoruz.

Ancak, kiralık bir tekne ile seyre çıkdığınızda her defasında aynı marka ve model tekneye rastlamanız pek mümkün değildir. Gerçi rastlasanız bile her tekne diğerinden farklı olacaktır. Yani, teknelerde eş, benzer sistem ve donanımlara denk gelemezsiniz.

• Irgat sigortası nerededir?
• Elektrik sisteminde motor ve tüketici devreleri nasıl birbiriden ayrılır?
• İlkyardım malzeleri nerededir?
• Tüm donanım ve teknik ekipmanların çalışır olduğundan emin olunuz. 
• Alet ,edavatların yeri nerededir?
• Navigasyon cihazlarının çalışma prensibi ve özellikleri nelerdir?

Charter şirketi yetkililerinden bu konuda bilgi alabilirsiniz. Tekneyi ne kadar iyi tanırsanız, seyrinizde o denli rahat ve huzurlu olacaktır.

A) YELKEN SARMA İŞLEMİ KONTROLLÜ YAPILMALI.

Cenova sarma sisteminde iskota halatını ani bırakmayın,  yelken sarıcısının (furling) hızına uygun bir şekilde yavaş yavaş bırakın ve cenovanın düzgün sarılmasını sağlayın. Eğer, düzgün saramadıysanız ve tehlikeli bir durum da yok ise  işlemi tekrarlayın. Cenova iskota halatını vinç üzerine alın cenovanızı tekrar açarak sarma işlemini yenileyin. 

Ana yelkeninizde sarma tip ise yelken direk içerisine sarılacağı için sarma işleminin başlangıcında oluşacak kat(kırışma/pot) sarma işleminin sonuna doğru yelkeniniz direk içerisine sıkışacak ve kullanılamaz duruma gelecektir. Hiç bir ekipman  zorlamaya gelmez, doğru gitmeyen bir durumda işlemi tekrarlamanızda fayda vardır.

ANAYELKEN SARICI CENOVA SARICI 

B) GEVŞEK MANDARA DİKKAT EDİLMELİ.

Hem cenova, hemde ana yelken için ortak problem yaratıcı gevşek mandarlardır. Örneğin, cenova yelkenin sarma sisteminde  aşağıdaki tambur dönerken direk başındaki tamburun dönmesini engelleyebilir. Böyle bir durumda yelken sarılmaz. Hava sert ise yelken hasar görebilir ve hatta parçalanabilir. Bütün bunları göz önüne alarak yelken basar veya toplarken sarma sistemin düzenli ve rahat çalıştığından emin olun.  Sarma esnasında yelken  pot veya kat yapıyorsa  bir miktar açarak tekrar sarma işlemine devam edin.

C) ANİDEN AÇILAN KİLİTLER

Yük altında mandar kilitleri aniden açılabilir. Böyle bir durumda halat hızla boşalır ve kilitlerin iç mekanizmalarını kullanılamaz duruma getirebilir. Yük altındaki mandar ve halatları boşaltmadan önce mutlaka vinç üzerine bir , iki tur sarın ve kıstırın. Vinci kullanarak halatın boşluğunu alarak (gererek) ani boşalmasını önleyin. Yani halatı kilitten kontrollü bir şekilde bırakın.

Ç) VİNÇLERİ ASLA ZORLAMAYIN!

Vinçler belli bir halat kalınlığına göre imal edilirler ve bu kalınlığa uygun kıstırmaçları vardır. Taşıyacağı yükler hesaplanmış ve mekanizması bu yüke uygun olarak tasarlanmışdır. İlave yük altına sokacak şekilde kullanmayın ve sürekli yük altında bırakmayın. Görevini tamamladıktan sonra halatları kitleyin ve vinç üzerindeki yükü boşaltın.

Not:Üretici firma katoloğundan alınmıştır.

D) USTURMAÇALARIN TAKILMASI

Limanlarda dar bir aralığa teknenizi kıçtan kara yapmaya çalışabilirsiniz. İlk önce yapacağınız işlem tüm usturmaçalarınızı güvenli aralıklarda iskele ve sancağınızdan dışarı sarkıtmak olmalıdır. Usturmaçalar vardevela telleri üzerinde bağlı olduğundan bir yere takılmaları durumunda vardevela tellerinizin hasar görmesine ve bunların bağlı olduğu dikmelerin ( puntellerin) hasar görmesine sebep olabilir.

E) ELEKTRONİK EKİPMANLARIN GÜVENLİ KULLANIMI

Teknelerdeki eloktronik cihazların sayısı gelişen teknoloji ile birlikte her yıl artmaktadır.  Eğer aşına olduğunuz ve çalışma prensibini bildiğiniz bir cihazla karşılaşırsanız şanslı sayılabilirsiniz. İşiniz kolay... Ancak daha önce kullanmadınız marka ve model ile karşılaştığınızda kullanım kılavuzlarını incelamenizi  tavsiye ederiz. Çoğunlukla bu deneme yanılma metodu ile öğrenilmeye çalışılır. Bilinçsiz kullanımda da GPS, elektronik harita okuyucu (chartplotter), otopilot, derinlik ölçer (iskandil) gibi cihazların kalibrasyon ayarları bozulabilir. Kullanım klavuzları çoğunlukla yabancı dille hazırlanmışlardır. Yabancı dil bilseniz dahi teknik yazılım olduğu için anlamakta güçlük çekebilirsiniz. Bir kaç günlük bir seyirde dersmi çalışacağız derseniz en pratik yöntem charter işletmecisinden kısa bir bilgi almanız olacaktır.

F) AKÜLERİN BOŞALMAMASI İÇİN NE YAPILMALI?

Elektrik sistemindeki en sık rastlanılan problem tamamen boşalmış akülerdir. Akülerin üzerinde okunan voltaj 11,6 Volta düştüğünde kullanım durudurulmalı ve derhal aküler şarj edilmelidir.(detaylı bilgiyi Önemli Bilgiler Mödülümüzden alabilirisniz.) Eğer limanda iseniz karadan alacağınız (220 V) elektrikle veya motorunuzu bir süre çalıştırarak akülerinizi şarj ederek kullanıma hazır tutabilirsiniz. Tüketeçleri gereksiz kullanmayın yani kapalı tutun. Dikkat önemli not: Teknedeki aküler ayrılmış mı (Starter-Motor için/ Stasyoner-Diğer techizatlar için) Eğer ayrı değilse ve akülerinizi boşaltırsanız motorunuzu çalıştıramazsınız.)

G) IRGATIN ÇEKTİĞİ ELEKTRİK YÜKÜ - IRGATIN DOĞRU KULLANIMI

Demirleme manevrası esnasında ırgat ciddi şekilde elektrik tüketir, eğer birde manevrayı bir seferde tamamlayamaz ve 30-40 metre zinciri tekrar toplayıp sermek zorunda kalırsanız akülerinize ciddi yüklenmiş olursunuz. Demirledikten sonra motorunuzu 15-20 dakika çalır durumda tutun ve voltmetrenizde akülerinizin 12,8 Volt  seviyesine kadar şarj edilmiş olduğunu görün.

Demir  atıldıktan sonra zinciri bosa tutun ve ırgat üzerinde yük bırakmayın aksi takdirde ırgatınız zarar görebilir Aynı şekilde demir alındıktan sonrada çapanızı uygun bir şekilde bağlayın ve ırgat üzerindeki yükü boşaltın.

Ğ) PİSSU TANKLARI VE TUVALETLERİN KULLANIMI

Seyirde bir teknede yaşayanların en istemediği arıza tuvalet veya pissu tankının tıkanmasıdır.

• Tuvalet kağıtlarını tuvalete atmayın. Çöp kovalarınız kullanın.
• Pissu tankınızı MARPOL  Kurallarına uygun olarak boşaltın. Daha sonra tuvaletinizin su pompasını kullanarak bir miktar deniz suyunu pompalayın.Bu yöntem pissu tankı içerisinde tortu /kalıntı kalmasını önler.
• Daha sonra kinistin vanananızı kapatmayı unutmayın.
• Kalabalık bir ekiple seyir halindeyken WC 'lerin kullanıma daha dikkat edilmeli. Tüm ekibin WC'lerin kullanımı konusunda bilgili olması beklenemez önceden mutlaka bilgi verin ki seyriniz zehir olmasın.

Pompalı Tip WC                      Pis Su tankı(pompalı)

H) SEYİR SIRASINDA  SERVİS BOTUNUN YERİ

Seyir süresince teknenizin arkasından çekilecek bot hızınızı saatte 1 deniz mili düşürür. Öte yandan dikkat edilmez ise bağlama halatının kopması ile botunuzu kaybedebilirsiniz. Doğru yer seyir esnasında botunuzu güverte üzerine almaktır.

I) SİNTİNE VE HİDROFOR POMPALARI

Sintine veya hidrofor pompaları susuz çalıştığında  bozulur. Teknede susuz kalmamak için hidroforun çalışır durumda olması gerekir. Tabiki sintine pompasıda hayati öneme sahiptir. Çünkü, sintinemizi tahliye etmek zorunda olduğumuz bir anda sintine pompasının çalışmaması hayatımızı kabusa çevirebilir. 

                             Hidrofor                                 Sintine Pompası                    

Dikkat: Teknede açık bir musluk yokken duyulan hidrofor pompası veya sintine boşalmışken  çalışmaya devam eden bir sintine pompasının sesini kolaylıkla duyabilirsiniz. Yani otomatik şamandıralar takılı kalmış olabilir. Böyle bir durumda karşılaştığınızda hidrofor ve sintine pompalarının elektrik panosu üzerindeki anahtarlarını kapalı(off) duruma getirin ki bozulmasınlar.

İ) MOTOR ARIZALARI - GAZ/ VİTES KOLU-MOTOR GÖSTERGELERİ

• Motor arızaları, kiralık teknelerde malesef sıkça karşılaşılan sorunlardandır. Genellikle, arıza motor yaşından ve gerekli bakımın yapılmamasından kaynaklanır. Oluşabilecek ciddi motor arızalarına siz müdehale edemezsiniz çok hızlı bir şekilde yardım isteyiniz.
• Bu dört göstergeyi gözden kaçırmayın:

                 Yağ Basınç Göstergesi                 Yakıt Seviye Göstergesi

                  Motor Hararet Göstergesi            Akü Şarj Durum Göstergesi 

• Ancak kullanım hatasından dolayı sıkça rastlanılan problem gaz /vites koluyla ilgilidir. Genel olarak  gaz kolunun göbeğinde yer alan bir düğmeye (kırmızı) basılarak vites boşa alınır ve bu konumda  motora gaz verilerek boş viteste devir yükseltilebilir.  Liman dışında demirlediniz ve akülerinizi şarj etmek istediğinizde motoru boşda çalıştırmak zorunda kalırsınız. Düğmeye tam ve sonuna kadar basılmadan  gaz kolu ileri geri hareket ettirilirse  kol sıkışabilir. Böyle bir durumda  arızanın giderilebilmesi için kolu sökmek zorunda kalabilirsiniz. Ancak, mekanizmaya iç taraftan müdehale edilerek düzeltilebilir.

Yukarda sıkça karşılaşılan sorunları özetle anlatmaya çalıştık. Problemsiz seyir dileğimizle....

Alamut Yelkencilik.